Geen groene, grijze of oranje, maar blauwe energie
Een warmtepomp, pellet kachel of zonnepanelen. Wellicht maak jij inmiddels, net als veel Nederlanders, gebruik van groene of oranje (opgewekt van eigen bodem) energie. Maar heb je ook gehoord dat blauwe energie in opkomst is? Deze stroom wordt opgewekt uit zoet en zout water. Binnenkort opent een tweede installatie, in Katwijk. Daarmee komt blauwe stroom voor thuis dichterbij.
Hoogleraar membraantechnologie, Kitty Nijmijer, is volop betrokken bij het opwekken van blauwe stroom. Sinds de jaren ’70 denken onderzoekers na over de techniek en de mogelijke toepassingen van blauwe energie. Sinds enkele jaren staat er een grote proefopstelling om blauwe energie op te wekken op de Afsluitdijk. De plek waar zoet en zout water te vinden is. 'Met die proefopstelling zouden we 800.000 inwoners van stroom kunnen voorzien,' zegt Nijmijer.
Hoe wordt blauwe stroom opgewekt?
Door de genoemde proefopstelling op de Afsluitdijk stroomt ieder uur 220 m3 zout water en evenzoveel zoet water. Nijmijer legt uit hoe dat voor stroom zorgt: 'Zout water bevat veel ionen, dat zijn geladen deeltjes. Die lading is op een slimme manier te benutten door membranen die selectief ionen doorlaten. Als je zoet en zout water scheidt door een speciaal filter, het membraan, ontstaat er een spanningsverschil dat je om kunt zetten in elektriciteit. De werking is al langer bekend, maar de efficiëntie was altijd veel te laag om grootschalige toepassing interessant te maken.' Het membraan heeft nog een andere gunstige functie: het kan ook allerlei stoffen uit het water halen, die schadelijk kunnen zijn of juist een waardevolle functie kunnen hebben.
Steeds meer huishoudens met blauwe stroom
Het aantal inwoners met blauwe energie wordt hoger, is Nijmijers verwachting. Naast de installatie op de Afsluitdijk, opent binnenkort een tweede in Katwijk. Deze installatie heeft membranen van 1 bij 1 meter. 'Over 4 jaar hoop ik daarmee hele woonwijken van blauwe energie te voorzien,' kijkt Nijmijer vooruit. 'Het project 'blauwe energie' begon twaalf jaar geleden met kleine membranen van 10 bij 10 centimeter. De ontwikkeling gaat snel.'
Blauw duurzamer dan groen?
'Nederland ligt aan zee, en is gezegend met veel rivieren, waardoor er altijd zout en zoet water beschikbaar is,' geeft Nijmijer een voordeel van blauwe energie weer. Volgens de hoogleraar is stroom uit water duurzamer dan groene energie: 'Uit blauwe energiecentrales komen geen broeikasgassen of giftige stoffen vrij.' Het doel en de hoop is dat het met blauwe energie gaat lukken voor 8 cent per kilowattuur energie op te wekken. Zonder subsidie. Dat is duurder dan uit aardolie, maar goedkoper dan zonne-energie en windenergie. Daarnaast is blauwe energie voortdurend op te wekken. Het maakt niet uit wat voor weer het is. Tot die tijd kun je nog gewoon gebruik maken van groene energie.