Van kolen naar zon en wind

Tennets eerdere verwachte toekomst van gas-, kolen- en kerncentrales verandert voor de beheerder van het landelijk hoogspanningsnet, naar een met wind- en zonproductie. Een wereld van verschil.

Volgens het Klimaatakkoord dient in 2030 minstens 70 procent van de stroom duurzaam opgewekt te worden. Momenteel komt 12 procent van zonnepanelen, windmolens en biomassa.



Grotere verbindingen
Die regel zorgt voor een grote verandering voor het Nederlandse stroomnet. Volgens Mel Kroon, die begin dit jaar aangaf halverwege 2018 af te treden als CEO van Tennet, kan de organisatie dat aan, wanneer er meer en grotere verbindingen met het buitenland worden gerealiseerd. Zo kan stroom gemakkelijker stromen van winderige en zonnige Europese gebieden naar gebieden waar het donkerder en er minder wind is.

Stroomoverschot
De Noordzee biedt enorm veel mogelijkheden voor de energie van de toekomst. Kroon: ‘Over ongeveer tien jaar produceren we daar meer stroom dan we in Nederland kunnen gebruiken. Dan is de vraag: kunnen we het gebruik van elektriciteit stimuleren? Dat klinkt raar in een periode van energiebesparing, maar de industrie kan veel minder CO2 uitstoten door zijn processen te elektrificeren.’ De (zware) industrie zit vooral aan de kust. Als die meer Noordzeestroom gebruikt, hoeft die stroom niet met dure kabels het land in te worden gebracht.



Tekorten
Een tekort aan wind en zon ligt altijd op de loer. Volgens Kroon moeten in de eerste plaats, stroomnetten zo veel mogelijk aan elkaar gekoppeld worden. ‘We leggen momenteel een kabel aan van de Eemshaven naar Denemarken. Waait het hier niet, dan waait het daar wel en omgekeerd.’  Tekorten worden moeilijker opgevangen, als er bijvoorbeeld na 2030 een Elfstedentocht gereden kan worden. Dan draaien elektrische warmtepompen volop om woningen warm te houden. Tegelijkertijd is er weinig zon en wind om stroom te produceren. Een mogelijke uitdaging voor Tennet.

Suedlink
Oplossingen kunnen gevonden worden in invoering van variabele stroomprijzen (bedrijven zullen misschien tijdelijk minder stroom verbruiken wanneer het duurder wordt) of toch centrales gebruiken die draaien op waterstof in plaats van aardgas. Ondertussen gaat Tennet, om vraag en aanbod samen te brengen, een heel dure ondergrondse stroomverbinding aanleggen. Deze verbinding, de Suedlink, zal naar verwachting in 2025 klaar zijn.