Voor- en nadelen van kernenergie

Kernenergie is een veelvoorkomend discussiepunt in verkiezingsprogramma’s. Om de klimaatdoelen van 2030 en 2050 te behalen moeten we de uitstoot van CO2 en andere broeikasgassen sterk verminderen. Meestal wordt hiervoor gekeken naar duurzame energiebronnen als zonnepanelen en windmolens. Maar welke rol is er weggelegd voor kernenergie?

Huidige rol van kernenergie

Door heel Europa staan kerncentrales die al tientallen jaren elektriciteit leveren. Ook in Nederland hebben we een kerncentrale, namelijk in Borssele (de reactor in Petten produceert geen elektriciteit). Deze centrale produceert genoeg om dagelijks ruim een miljoen huishoudens van elektriciteit te voorzien. Daarnaast bestaat een deel van de elektriciteit die Nederland importeert vanuit het buitenland uit kernenergie. De cijfers over het aandeel van kernenergie in onze totale energiebehoefte lopen uiteen, maar volgens de Rijksoverheid is 10 procent van de elektriciteit die we in Nederland gebruiken afkomstig uit kerncentrales. Wereldwijd zorgen kerncentrales voor ongeveer 2 procent van de totale energieproductie.

De voor- en nadelen van kernenergie

Waar de één flinke bezwaren heeft tegen het gebruik van kernenergie, is de ander er juist een voorstander van. Wat zijn nu eigenlijk de voor- en nadelen?

Voordelen:

1. Kernenergie zorgt voor een lage CO2-uitstoot

Doordat in een kerncentrale geen CO2 ontstaat bij het opwekken van warmte voor elektriciteit, is kernenergie relatief klimaatvriendelijker dan aardgas, aardolie of steenkool. Tegelijkertijd is het niet zo dat er helemaal geen CO2-uitstoot plaatsvindt, aangezien de bouw van een centrale en het vervoer van uranium (brandstof om het water te verwarmen) nog niet CO2-neutraal mogelijk is. Overigens geldt dit ook voor het produceren van zonnepanelen en het bouwen van windmolens.

2. Kernenergie is goedkoop

Momenteel liggen de kosten (per kWh) voor het produceren van kernenergie een stuk lager dan bij zonne- en windenergie. Er zijn experts die verwachten dat dit op de lange termijn zal veranderen, aangezien zon en wind steeds goedkoper worden.

3. Kernenergie is betrouwbaar

In tegenstelling tot de zon en wind, zijn de leveringsbetrouwbaarheid en de mogelijkheden om de geproduceerde energie op een rendabele manier op te slaan bij een kerncentrale een stuk groter. Zelfs als zonne- en windenergie op termijn de overhand nemen in het energieaandeel, kunnen kerncentrales een betrouwbare oplossing zijn om in het (kleine) restant van de energie te voorzien.

Nadelen:

1. Kerncentrales zijn duur

In tegenstelling tot de geleverde energie, is de bouw van een kerncentrale wél duur. Verder moet de kerncentrale uiteindelijk ooit weer worden afgebroken, wat een stuk prijziger is dan het slopen van een ‘gewone’ elektriciteitscentrale. Hoewel er nu nog geen plannen zijn voor de bouw van een tweede kerncentrale in Nederland, zijn een aantal experts van mening dat het geen slecht idee is. Een kerncentrale kan namelijk ook gebruikt worden om (extra) zonne- en windenergie op te slaan.

2. Kernafval brengt risico’s met zich mee

Na het splijten van uraniumatomen blijft splijtstof over. Het grootste deel daarvan wordt in opwerkingsfabrieken hergebruikt. Toch blijft er een deel van het materiaal over dat niet meer gebruikt kan worden. Dit afval is hoogradioactief, wat betekent dat de straling gevaarlijk kan zijn voor het milieu en de menselijke gezondheid. Ook bij de sloop van een kerncentrale ontstaat radioactief afval. Het afval mag niet ‘zomaar’ ergens gedumpt worden, en omdat er nog geen definitieve oplossing is voor het nucleaire afval wordt dit nu bewaard. De opslag van het kernafval is duur.

3. Kernenergie is geen kortetermijnoplossing

Volgens het Klimaatakkoord moet de CO2-uitstoot voor 2030 namelijk al met 49 procent verlaagd zijn. De bouw van een kerncentrale duurt minimaal tien jaar, wat betekent dat kernenergie op de korte termijn geen oplossing voor het klimaatdoel is. Aan het bereiken van Klimaatakkoord voor 2050 (doel: de hele energievoorziening CO2-neutraal laten zijn) kan kernenergie wel een bijdrage leveren.